غذاهاي ضد سرطان و غذاهاي سرطانزا(2)

توصيه هاي اختصاصي براي بانواني که به سلامتي پستان ها و عدم ابتلاي آنها به سرطان علاقه مند مي باشند
 

1-افزايش مقدار و دفعات مصرف هفتگي ماهي ها به خصوص نوع چرب آنها و انواع لوبيا و لوبياي سويا.
2-افزايش مقدار مصرف مواد غذايي که از فعاليت استروژن ممانعت به عمل مي آورند، مثل انواع کلم (به خصوص کلم بروکلي، کلم غنچه يا فندقي و گل کلم) و سبوس گندم به مقدار يک قاشق مرباخوري در هر سه وعده اصلي.
3-افزايش مقدار مصرف سبزيجات برگي سبز رنگ چه به صورت خام و چه به صورت پخته.
4-مصرف بيشتر منابع غذايي حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 مثل انواع ماهي ها، روغن گردو، تخم کتان يا روغن تخم کتان، روغن سويا و روغن زيتون حاوي امگا-9.
5-کاهش يا حذف منابع غذايي حاوي اسيدهاي چرب امگا-6 که در روغن هاي ذرت و آفتابگردان به وفور يافت مي گردند. ضمنا مصرف روغن هاي حيواني و مارگارين هاي معمولي نيز توصيه نمي گردد.
6-مصرف حداقل 3 واحد از ميوه جات متنوع و 5 واحد از سبزيجات مختلف که معادل 300 گرم ميوه و يا پانصد گرم سبزيجات مي باشد، در تمام روزهاي هفته قويا توصيه مي شود.

نقش و عملکرد نوع مواد غذايي در قبال سرطان روده
 

اگر به سلامتي دستگاه گوارش خود به خصوص روده بزرگ علاقه مند مي باشيد و مي خواهيد سلامتي اين دستگاه پرتلاش و بسيار مهم را حفظ نماييد، از همين امروز، از ميل کردن غذاهاي پرچرب و تهيه شده در روغن زياد خودداري کنيد و مقدار مصرف گوشت قرمز را به حداقل مقدار و کمترين تکرار دفعات در هفته کاهش دهيد و يا حذف نماييد و از مصرف الکل به طور دائم و کامل خودداري کنيد و به جاي آنها با گنجانيدن سبوس گندم، دانه ها، مغزها، ميوه ها و سبزيجات به ويژه سبزيجات متعلق به خانواده کلم ها، مواد غذايي حاوي کلسيم به خصوص لبنيات کم چرب(مثل شير،ماست و دوغ)و غذاهاي حاوي ويتامينD (همچون آبزيان و روغن ماهي) قدم هاي سازنده اي را براي حفظ و تثبيت سلامت عمومي و همچنين سلامت دستگاه گوارش خود برداريد.
شما بزرگواري که مشغول مطالعه اين مقاله هستيد، درحال حاضر چند سال داريد؟ به ميانسالي رسيده ايد يا سالمند مي باشيد؟ و يا حتي اگر سن فراسالمندي را تجربه مي نماييد، بنا به توصيه پروفسور گرين والد، از محققين انستيتو ملي مبارزه با سرطان، در هر سني با بهبود تغذيه و انتخاب مواد غذايي متناسب تر، متعادل تر و متنوع تر، نه تنها مي توانيد بروز سرطان را کندتر و يا متوقف نماييد، بلکه به اين وسيله، به حفظ سلامتي جسم و گسترش قواي فکري و انديشه و افزايش مقاومت بدن خود در قبال عوامل بيماري زا اقدام نموده ايد.
محققين و پژوهشگران با بررسي هاي متعدد و مداوم خود، توفيق شناسايي زنجيره تکاملي مراحل مختلف تومورها را پيدا کرده اند و توانسته اند به اثرات نوع تغذيه و مواد مغذي موجود در آنها در تقويت سيستم دفاعي بدن و جلوگيري از تبديل پوليپ ها به تومورها و ممانعت از سرطاني شدن آنها پي ببرند.
امروزه محقق گرديده مواد غذايي مانند سبزيجات، ميوه جات، حبوبات، غلات کامل، دانه ها و مغزها، علاوه بر فيبر، مواد مغذي ارزشمند بسياري را به همراه آنتي اکسيدان هاي متعدد دارا مي باشند و به اين ترتيب، نياز افراد به اين مواد را تامين مي نمايند.

توصيه هاي تأثيرگذار براي همه افراد به خصوص آنهايي که پوليپ روده دارند
 

1-استفاده منظم و يا حداقل 2 وعده از ماهي هاي چرب در برنامه هفتگي که به صورت اصولي و بدون چربي اضافي طبخ شده باشند.
2-استفاده روزانه از سبزيجات غني از فيبر و سلولز به خصوص سبزيجات متعلق به خانواده کلم ها که حاوي ماده موثري مانند ايندول (Indole) مي باشند. البته در وعده هاي غذايي در صورت کمبود يد و يا کم کاري تيروئيد، کلم، شلغم، ترب، تربچه و پياز بايد به صورت پخته ميل گردد.
3-نوشيدن حداقل يک ليوان شير و تامين قسمتي از کلسيم مورد نياز روزانه از اين طريق و توام نمودن مصرف آن با غلات پرک شده که غني از فيبر يا سلولز مي باشد.
4-استفاده از ماست به خصوص ماست هاي حاول لاکتو با سيلوس اسيدوفيلوس يا همان ماست پروبيوتيک و نوشيدن شير کم چرب به طور مرتب و روزانه به خصوص اضافه کردن غلات پرک شده و پختن آنها با شير مصرفي به صورت سوپ هاي مختلف(سوپ جو و تره فرنگي).
5-استفاده از منابع غذايي حاوي پکتين؛ مثل سيب، موز، آلو سياه، زردآلو، هويج، لوبيا و سفيدي هاي درون پوست مرکبات.
6-کاهش هر چه بيشتر چربي هاي حيواني و گوشت هاي قرمز به هر شکل و فرمي.
7-مصرف ميوه هاي حاوي ترکيبات شبيه آسپرين يا ساليسيلات ها؛ مثل سيب، خرما، توت، تمشک، آلو و فلفل دلمه اي.
8-افزايش مصرف مواد غذايي حاوي سلنيوم که داراي خاصيت ضد سرطاني و آنتي اکسيداني بوده و با ترکيب خود با فلزات سنگين و سمي همچون سرب، جيوه، کادميوم و آرسنيک و هدايت آنها به خارج از بدن در ابعاد مختلفي در سلامتي افراد و حفظ توازن بدن تأثيرگذار مي باشد.
منابع حاوي سلنيوم عبارتند از :جواه گندم يا گندم جوانه زده خانگي، غلات مختلف به صورت دانه کامل مثل گندم، جو و جو دوسر، کنجد، ماهي هاي دريايي و آبزيان، نارگيل ،مارچوبه، کلم قمري (سنگي) و جعفري.
9-تامين ويتامين D بدن از طريق مصرف شيرهاي غني شده با ويتامين D و يا آبزيان، حداقل يک يا دو بار در هفته و همچنين استفاده از تابش مستقيم آفتاب به قسمت هاي غيرحساس بدن، دو مرتبه در روز به مدت 2 تا3 دقيقه، در زماني که آفتاب به صورت مورب تابيده مي شود (يعني قبل از ساعت 11 صبح و بعد از ساعت 15 بعدازظهر).
عوامل غذايي مساعد کننده و بازدارنده از سرطان معده و لوزالمعده

عوامل زمينه ساز
 

برنامه غذايي حاوي ميزان بالايي گوشت يا فرآورده هاي گوشتي نمک سود و يا داراي ترکيبات نيترات و نيتريت؛ مثل استفاده مرتب، يکنواخت و فراوان از غذاهاي آسان دسترس تهيه شده از سوسيس و کالباس به خصوص از نوع دودي آنها، اسراف در مصرف گوشت هاي کباب شده بر روي آتش مستقيم و ماهي دودي و غذاهاي پرچرب و استفاده مداوم از نان هاي تهيه شده با جوش شيرين و يا گرايش بيشتر به افزودن نمک به غذاهاي مصرفي و نوشيدني هاي حاوي الکل، نه تنها خطر ابتلا به سرطان معده و لوزالمعده را افزايش مي دهند، بلکه از عوامل زمينه ساز بروز سرطان هاي پروستات، پستان و به ويژه روده بزرگ مي باشند.

غذاهاي مفيد و بازدارنده از سرطان معده و لوزالمعده يا پانکراس
 

1-استفاده مرتب و روزانه از ميوه جات و غذاهاي تهيه شده از منابع گياهي و گنجانيدن سالادهاي پخته و خام در هر وعده غذاي اصلي يا بهره گيري از تره فرنگي، انواع کلم ها، سير، پياز، کرفس خام، خيار، هويج، فلفل دلمه اي سبز براي تهيه انواع غذاهاي سفره در وعده هاي مختلف.
2-اگر به سوپ علاقه مند مي باشيد، سوپ ماکاروني تهيه شده با سويا به نام ميسو يا سوپ هاي تهيه شده از لوبيا حاوي مواد موثري عليه سرطان معده مي باشند.
3-چاي سبز را به تدريج جايگزين نوشيدني هاي گازدار و بي گاز و يا ساير نوشيدني هاي حاوي الکل نماييد و روزانه چندين بار چاي سبز بنوشيد. چاي سبز ترکيبات بسيار ارزشمندي را در اختيار سيستم دفاعي بدن قرار مي دهد و مي تواند از ساخته و انباشته شدن نيتروزآمين ها که سرطان زايي آنها به اثبات رسيده، جلوگيري نمايد.
4-با حذف يا کاهش ميزان مصرف گوشت (به خصوص به صورت کباب، سرخ کرده و دودي) و غذاهاي پرچرب و جايگزين نمودن آنها با حداقل يک وعده مصرف لوبيا، احتمال سرطاني شدن لوزالمعده به ميزان زيادي کاهش پيدا مي کند.
5-مصرف زياد سوسيس و کالباس که حاوي نيتريت و نيترات است و امکان تبديل آنها به نيتروزآمين همواره مهيا مي باشد، اصلا توصيه نمي شود.
يکبار ديگر به نقش و عملکرد مواد غذايي مصرفي در قبال سرطان سينه يا پستان اشاره مي شود: در ايجاد و بروز سرطان پستان، عوامل زيادي تاثيرگذار مي باشند که از جمله مهم ترين آنها، نوع تغذيه نقش بسيار موثرتري را ايفا مي نمايد.
مقايسه آمار مبتلايان به سرطان سينه در زنان آسيايي با زنان اروپايي و آمريکايي نشان مي دهد که زنان آسيايي حداقل 5 برابر کمتر دچار سرطان پستان مي گردند.
در وحله اول شايد چنين تصور شود که اين موضوع در ارتباط با نژاد و عوامل ژنتيکي مي باشد، ولي وقتي زنان مهاجر آسيايي(به خصوصا ژاپني ها) در کشورهاي اروپايي و آمريکايي، مورد مطالعه قرار داده شدند معلوم گرديد که ضريب ابتلا به سرطان در آنها به شدت افزايش پيدا کرده است و علت عمده اين رخداد عادات تغذيه اي آنها و جايگزين شدن آن با غذاهاي مرسوم کشور ميزبان مي باشد.

چه مواد غذايي در بروز سرطان ها مؤثرتر مي باشند؟
 

اصولا هورمون زنانه استروژن، زمينه ساز و عامل ايجاد سرطان در ارگان هاي مختلف بدن بانوان از جمله پستان، جسم رحم، گردن رحم و تخمدان هاي آنها تلقي مي شود، لذا استفاده از غذاهاي مختلف با ممانعت از بروز سرطان (همچون تاموکسيفن) و يا کاستن از شدت تاثيرگذاري استروژن، به عنوان عامل کمکي و يا بازدارنده بسيار مفيد است.خانم هاي آينده نگر که به حفظ سلامتي پستان هاي خود علاقه مند مي باشند، بايد مواد غذايي ضد استروژن را در تمام ايام سال در جيره غذايي خود بگنجانند و موادي که برعکس آنها، به طور مستقيم يا غيرمستقيم در تشکيل سلولهاي سرطاني در بافت سينه و سرعت بخشيدن به روند آن تاثيرگذار مي باشند را يا به طور قطعي از ليست غذاهاي مصرفي خود حذف کنند و يا مقدار مصرف آن را به شدت کاهش دهند.

مواد غذايي کاهش دهنده تاثير استروژن
 

1-کلم
ترکيبات موجود در خانواده کلم ها(کلم بروکلي، گل کلم، کلم غنچه يا فندقي) قادر به کاهش استروژن به ميزان پنجاه درصد مي باشند.
ماده موثر در کلم، به نام ايندول 3-کاربينول (Indol 3-carbinol)با افزايش سوخت و ساز استروژن، احتمال ايجاد غدد سرطاني پستان را تا 50درصد کاهش مي دهد.
2-سبوس گندم
سبوس گندم تازه وخالص، داراي ماده معجزه آسايي است که مقدار استروژن خون را به مقدار زيادي کاهش مي دهد.اگر به طور تدريجي و با فاصله 5 روز در هر وعده اصلي غذا(صبحانه، ناهار و شام) به ميزان يک قاشق مرباخوري سبوس گندم خيس کرده به يکي از غذاهاي مصرفي افزوده شود و در طول روز جمعا 15 گرم يا 3 قاشق مرباخوري سبوس ميل گردد و بين 6 تا8 ليوان آب نوشيده شود، علاوه بر کاهش اثر بيماري زايي استروژن، به حجم مواد دفعي نيز مي افزايد و با سرعت بخشيدن به خروج مواد زايد، اثر مواد تحريکي و سرطانزا را در روده بزرگ کاهش مي دهد. ضمنا مصرف سبوس گندم، يک راه حل ساده و کم هزينه براي درمان يبوست هاي غيرمرضي تلقي مي شود.
3-لوبياي سويا
خانواده لوبيا از جمله لوبياي سويا، با دارا بودن فيتواستروژن ،فعاليت هورمون استروژن توليدي بدن را مهار کرده و پروتئاز و ساير ترکيبات موجود در لوبياها نيز به صورت عوامل ضد سرطان عمل مي نمايند. ضمنا فرآورده هاي سويا به صورت شيرسويا، پنيرسويا، ميسو(Miso)و تمپه (Tempeh)از عوامل کاهش دهنده احتمال ابتلا به سرطان تلقي مي شوند، ولي سس سويا و روغن سويا چنين خاصيتي ندارند.
4-روغن ماهي، ماهي هاي چرب و غذاهاي دريايي
با افزايش توان سيستم ايمني بدن، امکان شناسايي سلول هاي سرطاني و نابودي آنها قبل از دست اندازي تومور به سيار نقاط بدن (متاستاز) فراهم مي شود و حتي روغن ماهي مي تواند از به هم پيوستن سلول هاي سرطاني به يکديگر جلوگيري نمايد. ضمناً با مصرف آبزيان، ويتامين D موردنياز بدن نيز بهتر تامين مي شود که امروزه به عنوان يک عامل ضد سرطاني به خصوص سرطان پستان در خانم ها و حتي ساير سرطان ها به شمار مي رود.
5-ويتامين C
مصرف ويتامين C به مقدار 380 ميلي گرم در روز از طريق منابع غذايي حاوي ويتامين C، از قبيل انواع سبزيجات تازه سبز رنگ يا فلفل قرمز، سبز و زرد، فلفل دلمه اي، کلم بروکلي و يا ميوه هاي حاوي ويتامين C بيشتر مثل توت فرنگي، گريپ فورت، کيوي، پرتقال و خربزه به عنوان محافظي بر عليه ابتلا به سرطان پستان به شمار مي رود.
در شماره آينده در مورد عوامل مساعد کننده ابتلا به سرطان و بايد و نبايدها در قبال پيشگيري از انواع سرطان بحث خواهيم کرد.
منبع: نشريه ي دنياي تغذيه، شماره ي 90